O sztuce fińskiej słyszy się zazwyczaj niewiele, ale malarstwo Młodej Finlandii na pewno się Wam spodoba! Współcześni artyści również warci są uwagi.

Czy wiesz, że…

🇫🇮 przez dłuższy czas Finlandia należała do Szwecji, a pierwszym językiem wielu artystów fińskich był szwedzki? Stąd wiele nazwisk i oryginalnych tytułów dzieł z Finlandii znajdziemy właśnie w tym języku.

🇫🇮 w 1892 roku artyści, poeci i muzycy powołali do życia Młodą Finlandię? Po przejęciu kraju przez Rosję nasiliły się nastroje narodowościowe, a młodzi Finowie – zasmakowawszy paryskiej bohemy – postanowili tworzyć sztukę nowoczesną. Członków stowarzyszenia Młoda Finlandia przedstawił choćby Akseli Gallen-Kallela na obrazie Sympozjum (fin. Symposion/Probleema).

🇫🇮 Gallen-Kallela urodził się jako Axel Waldemar Gallén? Na fali trendów narodowościowych postanowił on zmienić szwedzkie nazwisko na brzmiące bardziej po fińsku.

🇫🇮 Järnefelt był początkowo realistą, ale w jego twórczości zauważyć można również elementy impresjonizm? Szczególnie w jego lekkim, niemal szkicowym czasem ujęciu chmur i nieba. 

🇫🇮 Hugo Simberg jest autorem obrazu Finlandii numer 1? W 2006 roku galeria Ateneum zorganizowała plebiscyt na najbardziej fińskie dzieło (Maamme taulu -äänestyksessä). Pierwsze miejsce zajął Ranny anioł fińskiego symbolisty, drugie – Rekonwalescentka  Helene Schjerfbeck, a trzecie – Walczące głuszce Ferdinanda von Wrighta.

🇫🇮 Tove Jansson była nie tylko autorką “Muminków”, ale też utalentowaną malarką? Pochodziła z artystycznej rodziny jako córka Viktora Janssona, rzeźbiarza, oraz Signe Hammarsten-Jansson, ilustratorki i graficzki. Rodzice Tove byli też inspiracją dla postaci Mamusia i Tatusia Muminka.

🇫🇮 9 sierpnia świętuje się Dzień Sztuki Fińskiej? Święto ustanowiono w tym roku i przypada na dzień urodzin Tove Jansson, dlatego oficjalna nazwa wydarzenia to Tove Janssonin ja suomalaisen taiteen päivä. Więcej informacji o tym dniu poczytacie na stronie Pohjola.

🇫🇮 Tom of Finland tworzył pod pseudonimem ze względu na swoją orientację seksualną? W powojennej Finlandii prace o charakterze erotyczno-pornograficznym były zakazane, tak samo jak seksualizm. Artysta zaryzykował jednak wydawnictwa anonimowe (głównie w USA), dzięki którym stał się czołową postacią środowisk gejowskich i rewolucji seksualnej.

Więcej o wymienionych artystach dowiesz się z filmu na kanale Utulę Thule mówi o sztuce Północy:

https://youtu.be/Gj23Obc8E_I

OBRAZY I ZDJĘCIA UŻYTE W FILMIE

1. Albert Edelfelt , Na fali (fin. Käytössä aallonmurtaja), 1883, Muzeum Sztuki w Goteborgu
2. Albert Edelfelt, Przenoszenie trumny dziecka (fin. Lapsen ruumissaatto), 1879, Ateneum, Helsinki
3. Albert Edelfelt, Most Kaukola o zachodzie słońca, 1890, Wikimedia Commons.
4. Albert Edelfelt, La laitière, 1889, Wikiart.org
5. Albert Edelfelt, Pejzaż, 1889, Wikimedia Commons.
6. Albert Edelfelt, Kobiety Ruokolahti przed kościołem, 1887, Wikiart.org
7. Albert Edelfelt, Dobrzy przyjaciele. Portret siostry artysty, Berthy Edelfelt, 
8. Albert Edelfelt, Stara kobieta z koszykiem (fin. Eukko pärekoreineen), 1882, Ateneum, Helsinki. 
9. Albert Edelfelt, Ogrody Luksemburskie (fin. Pariisin Luxemburgin puistossa), 1887, Ateneum, Helsinki. 
10. Albert Edelfelt, Chrystus i Maria Magdalena, legenda fińska, 1890, Ateneum, Helsinki.
11. Albert Edelfelt, Dzień odpoczynku, 1875-6, Nationalmuseum, Sztokholm
12. Albert Edelfelt, Żyd sprzedający buty, ok. 1873, źródło: Bukowskis
13. Albert Edelfelt, Chłopcy kapiący się na plaży (fin. Leikkiviä poikia rannallakiviä poikia rannalla), 1884, Ateneum, Helsinki.
14. Albert Edelfelt, Paryżanka (Virginie), 1883, Joensuu Art Museum
15. Albert Edelfelt, Letni wieczór (fiń. Kesäiltana), 1883
16. Pekka Halonen, Pora posiłku (fiń. Ateria), Didrichsenin taidemuseo, Helsinki
17. Pekka Halonen, Zachód słońca nad jeziorem Tuusula (fiń. Auringonlasku Tuusulanjärvellä), 1902
18. Ferdinand von Wright, Walczące głuszce (fiń. Taistelevat metsot), 1886, Ateneum, Helsinki.
19. Ferdinand von Wright, Z ogrodu. Kwiaty i ptaki, 1853–54, Ateneum, Helsiniki, Wikimedia Commons.
20. Ferdinand von Wright, Puchacz łapiący zająca (fin. Huuhkaja iskee jänikseen), 1860, Ateneum, Helsinki, Wikimedia Commons.
21. Ferdinand von Wright, Zaloty głuszców, 1862, Wikimedia Commons. 
22. Ferdinand von Wright, Sroki wokół martwego głuszca, 1867, Wikimedia Commons.
23. Ferdinand von Wright, Kaczki-krzyżówki, 1974, Wikimedia Commons.
24. Ferdinand von Wright, Swinie i sroki, 1875, Ateneum, Helsinki.
25. Ferdinand von Wright, Cietrzew pławiący się w piasku (fin. 
    Pyitä rypykuopalla), 1877, Ateneum, Helsinki, Wikimedia Commons. 
26. Ferdinand von Wright , Sojki, 1877, Ateneum, Helsinki, Wikimedia Commons. 
27. Ferdinand von Wright, Pierwsza niespodzianka (fin. Ensi yllatys), 1880, Wikimedia Commons. 
28. Ferdinand von Wright, Pardwy, 1893, Ateneum, Helsinki, Wikimedia Commons. 
29. Ferdinand von Wright, Orzeł przedni nad jeziorem, 1897, Ateneum, Helsinki, Wikimedia Commons. 
30. Ferdinand von Wright, Ogród w Haminalahti, 1856–57, Wikimedia Commons. 
31. Ferdinand von Wright, Widok z zatoki Hamina (fin. Näköala Haminalahdelta), 1853, Wikimedia Commons. 
32. Ferdinand von Wright, Pejzaż z Lugnet, 1877, Wikimedia Commons. 
33. Ferdinand von Wright, Leśny pejzaż z Haminalahti, 1880, Wikimedia Commons. 
34. Ferdinand von Wright, Kuropatwy na śniegu, 1895, Wikimedia Commons. 
35. Magnus, Wilhelm, Ferdinand von Wright, litografie z Svenska fåglar av bröderna, 1929, Bukowskis.
36. Eero Järnefelt, Portret syna, 1897, Wikimedia Commons. 
37. Eero Järnefelt, Blooming Summer, 1918, Wikimedia Commons. 
38. Eero Järnefelt, Dziewczyna z Salo (szw. Flickan från Salo), 1894, Wikimedia Commons. 
39. Eero Järnefelt, Chłop i pracownicy, 1893, Wikimedia Commons. 
40. Eero Järnefelt, Samka na łące (fin. Saimi kedolla), 1892, Muzeum w Järvenpää, Finlandia
41. Eero Järnefelt, W drodze do domu (fin. Kotimatkalla), 1903, Turku Art Museum, Turku, Finlandia. 
42. Eero Järnefelt, Pełnia księżyca (fin. Kesäyön Kuu),  1889
43. Akseli Gallen-Kallela, Parisienne, 1888, oil on canvas
44. Akseli Gallen-Kallela, Jezioro Keitele (fin. Keitele), 1905, National Gallery, Londyn.
45. Akseli Gallen-Kallela, Widok na jezioro (fin. Järvimaisema), 1901, Ateneum (Fińska Galeria Narodowa), Helsinki.
46. Archiwalna fotografia Akselego Gallen-Kalleli i Alberta Edelfelta, 1893, źródło: https://mydailyartdisplay.wordpress.com/category/albert-edelfelt/
47. Jules Bastien-Lepage, Pas Mèche (Nothing Doing), 1882
48. A photograph of Axel Gallén and other art students in Académie Julian in the 1880s
49. Akseli Gallen-Kallela, Chmury nad jeziorem, 1904
50. Akseli Gallen-Kallela, Przy rzece Tuoneli, studium do fresku w Mauzoleum Juselius, 1903, Ateneum, Helsinki.
51. Akseli Gallen-Kallela, Widok jeziora, 1901, Ateneum, Helsinki.
52. Pekka Halonen, W saunie (fin. Saunassa), 1925
53. Pekka Halonen, Wożący kłody (fin Tukinuittajat), 1925, Halosenniemi, Tuusula.
54.  
55. Hugo Simberg, Bajka 2, 1896, źródło: http://monsterbrains.blogspot.com/
56. Hugo Simberg, Chłop i Śmierć u wrót Nieba i Piekieł, 1897, źródło: http://monsterbrains.blogspot.com/
57. Hugo Simberg, Ranny anioł, 1903, Finnish National Gallery, Helsinki
58. Hugo Simberg, Ku wieczorowi ,1913, Finnish National Gallery, Helsinki
59. Hugo Simberg, Mróz, 1895, Finnish National Gallery, Helsinki
60. Hugo Simberg, Ogród śmierci, 1896, Finnish National Gallery, Helsinki
61. Hugo Simberg, Śmierć słucha, 1897, Finnish National Gallery, Helsinki
62. Helene Schjerfbeck, Margareta Wind, 1934, Göteborgs konstmuseum
63. Helene Schjerfbeck, Girl from Eydtkuhne II, 1927, Wikimedia Commons.
64. Helene Schjerfbeck, Dziewczyna z Barösund (fin. Tyttö Barösundista), 1885–1890, Wikimedia Commons.
65. Helene Schjerfbeck, Rekonwalescentka (fin. Toipilas, szw. Konvalescenten), 1888, Ateneum, Helsinki, Wikimedia Commons.
66. Helene Schjerfbeck, Buty do tańca (fin. Tanssiaiskengät), 1882, Wikimedia Commons.
67. Helene Schjerfbeck, Schnące pranie (fin. Vaatteita kuivumassa), 1883, Ateneum, Helsinki, Wikimedia Commons.
68. Helena Schjerfbeck, Portret dziewczynki (fin. Tytuotokuva), 1885, Ateneum.
69. Helena Schjerfbeck, Matka i dziecko, 1886, Ateneum, Helsinki.
70. Helena Schjerfbeck, Robotnice w drodze do fabryki (fin.Tehdastyöläisiä matkalla työhön), 1921–1922, Riihimäki Art Museum
71. Helene Schjerfbeck, Blondynka, 1916, Wikimedia Commons.
72. Helene Schjerfbeck, The Apple Girl, 1928, Wikimedia Commons.
73. Helene Schjerfbeck, Girl with Blue Ribbon, 1943, Wikimedia Commons.
74. Helene Schjerfbeck, Idące do kościoła. Poranek wielkanocny, 1895–1900
75. Helene Schjerfbeck, Portret aktora Matti Kiianlinna, 1926, Wikimedia Commons.
76. Helene Schjerfbeck, Rosy-Cheeked Girl, 1927, Wikimedia Commons.
77. Helene Schjerfbeck, The Seamstress (The Working Woman), 1905, Wikimedia Commons.
78. Tove Jansson, Paląca dziewczyna (Autoportret) , 1940, © Moomin Characters™
79. Tove Jansson, Autoportret. Boa z rysia , 1942, Dulwich Picture Gallery © Moomin Characters™
80. Tove Jansson, Zabawa w mieście , 1947, © Helsinki Art Museum
81. Tove Jansson, Rodzina, 1942, Ateneum, Finlandia
82. Tove przy pracy nad freskiem Zabawa w mieście w helsińskim ratuszu, © Helsinki Art Museum
83. Tove Jansson, Ilustracja z książki Kometa nad doliną Muminków , 1946, Tampere Art Museum, Moominvalley, fot. Finnish National Gallery / Hannu Aaltonen, © Moomin Characters ™
84. Tove Jansson, Mural z przedszkola w Kotka, 1949, Moomin Characters ™
85. Tove Jansson, Gra, 1955, © Helsinki Art Museum
86. Tove Jansson in her studio | © Per Olov Jansson
87. Tove Jansson,  Paris, 1934
88. Tove Jansson, Before the Masquerade, 1943, źródło: DailyArt.com
89. Tove Jansson, Still life with spring flowers, źródło: Bukowskis.
90. Tom of Finland, Bez tytułu (Seria “Rowerzysta i złodziej”), 1960, Tom of Finland Foundation.
91. Tom of Finland, Bez tytułu (Seria “Seks i pociąg), 1974, Tom of Finland Foundation.
92. Tom of Finland (Touko Laaksonen), Bez tytułu (z serii “Camping”), 1976, Tom of Finland Foundation.
93. Tom of Finland (Touko Laaksonen, Untitled (z serii “Camping”), 1976, Tom of Finland Foundation.
94. Maija Isola, Kaivo (Well), Marimekko
95. Maija Isola, Kompozycja z kwiatami, źródło: Bukowskis. 
96. Maija Isola, Wzór makowy (fiń. Unikko), 1964, Marimekko
97. Maija Isola, Amfora, 1948, Marimekko
98. Maija Isola, Przyroda (fin. Luonto), 1957-1963, Marimekko
99. Maija Isola, Wzory (fin. Ornamentti), 1958,  Marimekko
100. Maija Isola, Lovelovelove, 1968, Marimekko

Czytaj więcej:

Ateneum, czyli świątynia sztuki fińskiej. Muzeum w Helsinkach

Domy-muzea artystów nordyckich cz. 2 🏠

Nordyckie ilustracje dla dzieci 📚

Top 10 malarzy szwedzkich 🇸🇪